Per 1 juli 2024 is het verboden om sigaretten, sigaren, e-sigaren en alle andere tabaks- en rookwaren te verkopen in de supermarkt en in de horeca. Zoals altijd met wetten en regels, is het de vraag wat nou precies verboden is. Dat lichten wij kort toe in deze blog.
Het besluit is een vervolg op het Nationaal Preventieakkoord
Het verbod op de verkoop van sigaretten, e-sigaretten, enzovoort komt niet uit de lucht vallen. In 2018 werd er een Nationaal Preventieakkoord gesloten met als doel om vanaf 2040 een rook- en dampvrije generatie te hebben. Om dit doel te behalen, heeft de regering besloten dat supermarkten en horeca-locaties geen rookwaren mogen verkopen of weggeven aan particulieren.
Welke producten mogen niet worden verkocht?
Het verbod strekt zich uit tot ‘tabaksproducten of aanverwante producten’ die aan particulieren (kunnen) worden verkocht.
Tabaksproducten zijn producten die (deels) bestaan uit tabak. Voorbeelden zijn sigaretten
shag, sigaren, pruimtabak en snuiftabak.
Onder ‘aanverwante producten’ wordt over het algemeen verstaan:
- e-sigaretten en onderdelen ervan,
- navulverpakkingen (met of zonder nicotine),
- patronen en reservoirs (met of zonder nicotine)
- Kruidenproducten ten behoeve van roken of vapen (zoals fruit).
Wat wordt verstaan onder een supermarkt en onder eet- en drinkwaren?
Het besluit omschrijft een supermarkt als een verkooppunt dat hoofdzakelijk is gericht op de verkoop van eet- en drinkwaren aan particulieren, met uitzondering van een verkooppunt dat bij een tankstation hoort.
Eet- en drinkwaren zijn alle stoffen en producten die bestemd zijn voor menselijke consumptie en waarvan je kunt verwachten dat mensen die producten consumeren. Kauwgom valt hier ook onder.
Geen ‘eet- en drinkwaren’ zijn onder andere dierenvoer, niet voor consumptie bestemde dieren, planten voor de oogst, geneesmiddelen, cosmetische producten, tabaksproducten, verdovende middelen en residuen en contaminanten.
Om te bepalen of er sprake is van een supermarkt telt ook de uitstraling mee.
Het verbod geldt ook voor shop-in-shops, met andere woorden een winkel in een winkel. In de praktijk betekent dit dat een naastgelegen speciaalzaak geen rechtstreekse doorgang mag hebben naar de supermarkt.
Wat is een horecagelegenheid?
Onder horeca wordt verstaan:
- Een locatie waar alcoholhoudende drank voor gebruik ter plaatse wordt verkocht en waar gelijktijdig eten kan worden verkocht (het verkopen van tabaksproducten en aanverwante producten in dergelijke zaken is al verboden volgens de Alcoholwet);
- Een locatie waar niet-alcoholhoudende drank of eten wordt verkocht om ter plaatse te nuttigen.
Uitzondering: coffeeshops en shisha-lounges
De wetgever maakt een uitzondering op het verkoopverbod in horecalocaties voor coffeeshops en shisha-lounges (waterpijpcafés). Bij shisha-lounges is het wel van belang dat er geen alcohol wordt verstrekt (de wetgever omschrijft het als volgt: de shisha-lounge mag geen vergunning onder de Alcoholwet hebben).
Mogelijke sanctie
De NVWA houdt toezicht op de naleving van het verbod. Dit geldt ook voor verkoop in horecazaken waar alcohol mag worden geserveerd. Een verbod zonder sanctie is net als schieten met losse flodders, of het roepen van ‘pang-pang’. Een bedrijf dat het verkoopverbod overtreedt, kan een bestuurlijke boete krijgen. Het overtreden van dit verbod valt onder categorie C.
De hoogte van de boete hangt af van de grootte van het bedrijf. Bij minder dan 50 medewerkers is de boete maximaal € 4.500,-; zijn er meer dan 50 medewerkers in dienst, dan kan de bestuurlijke boete oplopen tot € 9.000,-.
Uitbreiding verkoopverbod in de toekomst
De regering heeft nu al laten weten dat zij de komende jaren het aantal verkooppunten nog verder wil terugdringen. Vanaf 2025 mogen e-sigaretten (elektronische dampwaren) uitsluitend worden verkocht in speciaalzaken. En vanaf 2030 mogen tabaksproducten en aanverwante producten (uitgezonderd e-sigaretten) uitsluitend in gemakszaken en speciaalzaken worden verkocht. Vanaf 2032 mogen tabaksproducten en aanverwante producten alleen nog maar in speciaalzaken worden verkocht. Dit betekent dat vanaf 2030 tankstations ook geen tabaksproducten en aanverwante producten meer mogen verkopen.
Tot slot
Het verkoopverbod kan grote impact hebben op kleine ondernemers. Het is goed om hiervan op de hoogte te zijn. Heeft u vragen over dit besluit of andere bestuursrechtelijke verkoopverboden? Neem dan contact op met Hayri Yildiz (hayri.yildiz@bosselaar.nl, 06 45051388).
(Foto: JJ Shev, via Unsplash)
